Je hebt altijd een keuze

Meer keuze hebben klinkt natuurlijk erg fijn en misschien ook wel erg  gemakkelijk. Ik weet zeker dat jij in je leven al vele danwel ontelbare keuzes hebt gemaakt. Daarbij zaten ook erg belangrijke keuzes, zoals het kiezen van je studie, baan, partner etc.. Hoe komt het dan toch dat je in bepaalde gevallen het gevoel hebt, dat je geen keuze lijkt te hebben? In dit artikel zal ik je meer vertellen over hoe NLP jou kan helpen in het opbouwen van meer flexibiliteit en hoe NLP de keuzemogelijkheden van jou kan bevorderen. Dat doe ik aan de hand van de NLP vooronderstelling: Je hebt altijd een keuze.

Soms kun je het gevoel hebben dat je geen keuze hebt. Denk hierbij aan dat je niet van baan kunt veranderen, omdat je je hypotheek dient te betalen en je verantwoordelijkheden hebt richting je gezin. Of dat je het idee hebt, dat je toch echt wel die taken van je collega dient over te nemen, want ondanks het feit dat jouw collega’s ziek thuis zitten, het werk moet toch gedaan worden. Op zo’n moment zeg je tegen jezelf ik heb geen keus of ik kan niet anders.

Wat je graag anders zou willen dat weet je vaak wel, maar je laat je tegenhouden door angsten, onzekerheden en belemmerende overtuigingen die jou vertellen dat iets niet mogelijk is. Daarnaast zitten we ook vast aan patronen die we automatisch, vaak onbewust, in gang zetten. Oftewel er gebeurt iets (Stimulus) en je reageert (Reactie) daar direct op alsof het lijkt dat je zo geprogrammeerd bent.

Zo belde laatst 1 van mijn coachees met de vraag of we zijn afspraak konden verzetten. Ik sta daar over het algemeen open voor als dat een keer gebeurt, maar het was al de tweede keer dat dit op het laatste moment gebeurde. Dus ik vroeg wat er voor zorgde dat hij moest afzeggen. Hij gaf aan dat het te druk was op het werk, de deadline kwam eraan, er moest nog een hoop gebeuren en het was al de vierde avond op rij dat hij tot laat had doorgewerkt.

Ik had het idee dat hij liever weer aan het werk ging, maar ik besloot toch door te vragen en vroeg waarom hij er voor koos om al die uren te werken. De reactie was als, Tsja (duh), het werk moet toch gedaan worden, de deadline komt nu eenmaal dichterbij en het is een belangrijk project. Dus deadline niet halen is geen optie.

Geen optie? Dat triggerde mij en ik besloot hem met de vooronderstelling je hebt altijd een keuze uit te dagen en spelenderwijs zijn we aan de slag gegaan om meerdere opties te verzinnen. Toen bleek na een tijdje dat hij meerdere opties had.
– Hij kon namelijk de deadline bespreken met zijn manager en bespreken of er ruimte was.
– Hij kon een gedeelte aan een collega delegeren, vooral omdat het een high priority project was.
– Hij had de mogelijkheid om nee te zeggen tegen andere taken die tussendoor kwamen.
– Hij kon besluiten dat gezien de fase van het project 80% nu ook voldoende was om al de juiste beslissingen te nemen.
– Hij kon er ook voor kiezen om zo door te gaan en te accepteren dat het deze twee weken nu eenmaal zo is.

Ondanks dat hij eigenlijk geen tijd wilde vrijmaken voor het gesprek, zorgde het gesprek er voor dat hij meer ruimte kreeg en een stuk ontspannender en gerichter de dag erna het gesprek aan ging met zijn leidinggevende.  

Zo zie je dat je in het begin, wellicht onbewust, het gevoel hebt dat er slechts 1 keuze is, maar dat er meerdere keuzes mogelijk bleken. Daarnaast is het fijner om het gevoel te hebben dat er meerdere opties zijn en daaruit te kiezen dan dat je het gevoel hebt dat je vast tegen de muur staat. Geen keuze maken is namelijk ook een keuze.

Het hebben en creëren van keuzes betekent dat je flexibeler bent. Je kunt iets nieuws proberen. Als dat werkt prima, levert dat geen succes op dan probeer je weer iets anders.

Voorbeeld:
Zo heb ik zelf een tijdje gewerkt in een bedrijf waarbij er veel ontslagen vielen. Er was een groep die bleef afwachten en hoopten dat ze niet hoefden te vertrekken. In de branche waren veel ontslagen, dus overstappen binnen dezelfde branche was voor velen ondenkbaar. De enige keuze die zij hadden was blijven zitten en zoveel mogelijk die eigen plek beschermen. Echter was er ook een groep die zag dit vanuit een ander perspectief. Zij kwamen met mogelijkheden om zichzelf bijvoorbeeld om te scholen en gebruikten deze tijd om voorbereidingen te treffen om iets anders te gaan doen.

Zo heb je altijd de keuze om vanuit een slachtoffer- of vanuit een proactief perspectief te kijken. Elke ervaring kun je op verschillende manieren benaderen. Wanneer je je perspectief verandert, dan krijg je meer informatie, verander je de waarneming en daarmee vergroot je dus je keuzemogelijkheid.

Je beslissingen bepalen je toekomst, dus denk ruim. De keuze is aan jou.

Zelf stappen zetten
Wil je hier zelf mee aan de slag, kijk dan eens naar de volgende opdrachten:

Opdracht 1: Stel jezelf keuzeverruimende vragen
Om meerdere mogelijkheden te ontdekken kun je jezelf verschillende vragen stellen. Sta echt even stil bij deze vragen.
1. Wat zou ik doen als alles mogelijk zou zijn?
2. Wat zou ik doen als ik me geen zorgen hoefde te maken over … (Geld, de mening van anderen, verantwoordelijkheid, of ik het wel zou kunnen, etc.)?
3. Wat zou iemand die ik enorm bewonder doen in deze situatie?
4. Welke keuze zou de beste keuze voor mij zijn?
5. Wat zou ik mijn beste vriend/vriendin in deze situatie adviseren.

Opdracht 2: Metapositie – Neem afstand
We kunnen dus het gevoel hebben dat we aan het vastdenken zijn. De spreekwoordelijke oogkleppen. Neem daarom een andere positie in om naar je situatie te kijken.
1. Pak twee vellen papier.
2. Schrijf op 1 vel papier jouw naam en leg deze op de grond.
3. Schrijf op het andere vel papier een voorwerp, de naam van een goede vriend of iets anders wat onafhankelijk staat ten opzichte van je huidige situatie. Leg ook deze op de grond.
4. Ga staan op het eerste vel met je eigen naam erop. En leef je in in de situatie.
5. Ga nu staan op het tweede vel en denk je in dat je die onafhankelijke persoon bent, die kamerplant of die onafhankelijke vlieg op de muur. Kijk nu nog eens naar de situatie. Wat zie je die <andere jij>  doen in die situatie. Waar zit deze persoon vast? Wat zou je deze persoon willen adviseren? Waar zit de ruimte voor deze persoon?
6. Reflecteer op de verschillende posities en ervaar wat deze ruimte met je doet.

Opdracht 3: Keuzes zijn niet zwart-wit
Ik hoor het je zeggen, ik kan momenteel geen carrière-switch maken, want we hebben net onze hypotheek opgehoogd. Is dat zo? We denken vaak erg zwart-wit. We denken vaak dat het A of Z is, maar er zitten vaak nog een heleboel keuzes en varianten tussen. Daarnaast hoeven we ook niet alles alleen te doen.

Zo sprak ik iemand die een eigen bedrijf wilde starten. Zij had het gevoel dat die keuze niet mogelijk was, omdat ze geen budget en tijd had en ze haar baan echt niet kon missen nu. Na een gesprek met haar leidinggevende bleek dat ze een dag minder kon werken. Daardoor kreeg ze meer tijd en behield ze toch bepaalde vastigheid. En in plaats van morgen direct dat bedrijf te beginnen, startten ze met de voorbereidingen waardoor ze na 6 maanden meer budget had, haar partner haar volledig steunde en ze haar eigen bedrijf naast parttime werken kon starten.

Oftewel, bespreek de keuzemogelijkheden met anderen, want hulp is vaak dichterbij dan we denken en we hebben meer mogelijkheden dan we denken.

Verder lezen?