Wat is Systemisch Werk?
Systemisch Werk is een krachtige benadering die zich richt op het verkennen en begrijpen van de verborgen dynamieken binnen families, organisaties en andere sociale systemen. Het uitgangspunt is dat individuen en eenheden niet losstaan van hun omgeving, maar diep beïnvloed worden door hun relaties en de systemen waarvan ze deel uitmaken.
De oorsprong van Systemisch Werk
Systemisch Werk is gebaseerd op de systemisch fenomenologische benadering, waarbij de methode van opstellingen een prominente rol speelt. Deze benadering werd onder andere geïntroduceerd door Gunthard Weber en betekent letterlijk ‘het systeem in acht nemend’ (Bakker & Steeghs, Systemisch Wijzer, vierde druk, 2022).
Het nodigt uit om niet alleen naar het individu te kijken, maar juist naar de interacties en dynamieken binnen het gehele systeem. De benadering vindt zijn oorsprong in de familieopstellingen, ontwikkeld door de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger. Door zijn jarenlange werk met gezinnen ontdekte Hellinger dat verstoringen in de familieband vaak doorwerken over meerdere generaties. Door deze onderliggende verbindingen zichtbaar te maken, ontstaat er ruimte voor heling en verandering.
Elmer Hendrix omschrijft treffend:
“Systemisch wil zeggen dat het gedrag van personen gezien wordt binnen de context van hun familiesystemen of binnen andere systemen, zoals bijvoorbeeld een organisatie. Hoe is de relatie tussen de leden van het systeem, met elkaar en hoe beïnvloeden ze elkaar?” (Hendrix, Tao en de kunst van familieopstellingen, 2e druk, 2021).
Wat verstaan we onder een systeem?
In Systemisch Werk verwijst een ‘systeem’ naar een geheel van elementen die met elkaar verbonden zijn, zoals een gezin, een team of een organisatie. Binnen een systeem gelden bepaalde ongeschreven wetten, zoals de behoefte aan verbondenheid, een balans tussen geven en nemen en respect voor ordening. Wanneer deze principes verstoord raken, kunnen er problemen ontstaan.
Soms kiezen we bewust voor een systeem, zoals een vereniging of bedrijf. Vaker nog worden we er onbewust onderdeel van, zoals bij ons geboorteland of onze familie.
Binnen een systeem gelden bepaalde ongeschreven wetten, de universele basisprincipes. Binnen systemen zijn dat de volgende belangrijke krachten:
Binding – Erbij horen: iedereen heeft recht op een plek in het systeem. Niemand mag worden vergeten of worden uitgesloten.
Ordening: iedereen heeft binnen het systeem een unieke eigen plek met de daarbij horende verantwoordelijkheid.
Balans van geven en nemen: de uitwisseling moet in evenwicht zijn en dat betekent afstemmen en voeling hebben voor de juiste maat waarbij men zich gewaardeerd voelt.
Erkennen: het gegeven nemen zoals het is. Het zichtbaar maken van wat er speelt en gespeeld heeft.
Bestemming en eindigheid: bewust zijn van het bestaansrecht en onder ogen zien dat de bestemming eindig is. Insluiten van eindigheid en afscheid.
Wanneer deze oerkrachten niet worden gevolgd of deze natuurlijke ordening verstoord raakt, ontstaan vaak persoonlijke of organisatorische problemen.
Toepassingen van Systemisch Werk
Systemisch Werk kan op verschillende gebieden worden ingezet:
Familieopstellingen: inzicht in familieproblemen, persoonlijke blokkades en relationele kwesties. Lees hier meer over familieopstellingen
Organisatieopstellingen: verbetering van samenwerking, leiderschap en strategische besluitvorming binnen bedrijven. Lees hier meer over organisatieopstellingen
(Systemische) Coaching en therapie: ondersteuning bij persoonlijke en professionele groei, het verwerken van trauma’s en het vinden van innerlijke balans.
Systemisch perspectief in de dagelijkse praktijk: in het praktijk brengen en toepassen van het systemisch perspectief in zowel organisaties als in privé situaties.
Hoe werkt een opstelling?
Binnen de methode van Systemisch Werk kan er gebruik worden gemaakt van opstellingen, zowel in een groep als in een 1-op-1 setting. Zo zijn er vele verschillende opstellingen. In een opstelling worden mensen (of objecten) opgesteld die representanten zijn voor elementen binnen een systeem, bijvoorbeeld familieleden of teamleden. Door hun onderlinge posities en interacties wordt zichtbaar welke dynamieken er spelen. Vaak leidt dit tot verrassende inzichten en wordt duidelijk waar stagnatie of onbalans vandaan komt.
Wil je een keer deelnemen aan een (familie)opstelling? Reserveer dan je plek.
Ontdek de kracht van Systemisch Werk
Waarom kiezen voor een opleiding Systemisch Werk?
Wil je anderen begeleiden bij het ontdekken van deze verborgen patronen? Of wil je je eigen inzichten verdiepen? Dan biedt de opleiding in Systemisch Werk een waardevolle verdieping. Je leert niet alleen technieken, maar ontwikkelt ook je eigen systemisch waarnemingsvermogen en begeleidingsvaardigheden. Het is een persoonlijke ontwikkelreis waarbij je je eigen systemen en die van anderen gaat onderzoeken, ervaren en helen.
Een opleiding in Systemisch Werk leert je:
- met een systemische blik te kijken,
patronen en dynamieken te herkennen,
en respectvol te interveniëren zonder het systeem te forceren.
Bij Tree Eleven bieden wij een praktijkgerichte opleiding aan waarbij het zelf ervaren, oefenen en begeleiden centraal staan. Zowel voor coaches, therapeuten, leidinggevenden als professionals binnen organisaties is Systemisch Werk een waardevolle aanvulling.
Wil je ontdekken of Systemisch Werk iets voor jou is? Bekijk hier onze opleiding Systemisch Werk en start jouw reis naar dieper inzicht en transformatie.
Samenvatting: Wat is Systemisch Werk?
onderzoekt de dynamieken binnen systemen zoals families en organisaties.
- is een verzameling van familieopstellingen, organisatieopstellingen en systemisch coachen.
Opstellingen maken verborgen patronen zichtbaar en invoelbaar.
Verandering begint met erkennen wat er werkelijk speelt.
Systemisch perspectief biedt waardevolle inzichten voor persoonlijke én professionele ontwikkeling.
